Homiladorlik paytida yoki undan keyin soch to’kilishining sabablari

Aksariyat ayollar homiladorlik davrida yoki  ona bo’lganlarida soch to’kilishi haqida ko’p savollar beradilar. Ko’plab ayollar homiladorlik davrida yoki tug’ilgandan keyin sochlari ingichkalashayotganini yoki to’kilayotganini sezib, xavotirga tushadilar. Soch to’kilishi, ayniqsa, bu davrda ko’plab o’zgarishlarga duch kelayotgan ayollar uchun, emotsional va psixologik jihatdan qiyin bo’lishi mumkin. Sochlar go’zallik belgisidir va yaxshi his qilish uchun muhimdir. Sochlar keskin ingichkalashganda, bu ayollarning o’ziga bo’lgan ishonchiga ta’sir qilishi mumkin va bezovtalikka sabab bo’lishi mumkin.

Ushbu maqola homiladorlik paytida yoki undan keyin soch to’kilishining sabablarini tushunishga yordam beradi va bu bilan qanday kurashish haqida tavsiyalar beradi.

Homiladorlik paytida va undan keyin qanchalik soch to’kilishi normal hisoblanadi?

Homiladorlik va emizish davrida soch to’kilishi odatiy hol. Aslida, har bir ayol bu davrlarda o’z sochlaridagi o’zgarishlarni his qiladi.

Odatda, odam kunlik 50 dan 100 gacha soch tolasi yo’qotadi. Homiladorlik paytida, gormonal o’zgarishlar tufayli, bu yo’qotish ko’pincha kamroq bo’ladi, chunki sochlar o’sish bosqichida uzoqroq qoladi. Ammo ko’pgina ayollarda tug’ilgandan keyin kuchaygan soch to’kilishi sodir bo’ladi, bu «postpartum soch to’kilishi» deb ataladi. Bu davrda 300 tagacha soch tolasi yo’qotilishi normal hisoblanadi.

Haddan tashqari soch to’kilishining sabablari:

Nima uchun homiladorlikda soch to’kilishi sodir bo’ladi?

Homiladorlik paytida tanada ko’plab gormonal o’zgarishlar ro’y beradi. Homiladorlik davrida kuchaygan estrogen sochlarning o’sish bosqichida uzoqroq turishiga va kamroq tushishiga yordam beradi.

Ammo, agar gormonlarning muvozanati buzilgan bo’lsa, masalan stres, qalqonsimon bez muammolari yoki oziq moddalar etishmasligi mavjud bo’lsa, homiladorlikda ham soch to’kilishi mumkin.

Tug’ilgandan keyin soch to’kilishining sabablari

Tug’ishdan keyin gormon darajalari, ayniqsa estrogen, pasayadi. Bu ko’plab sochlarni bir vaqtning o’zida o’sish bosqichidan dam olish bosqichiga o’tishiga olib keladi – natijada sochlar bir necha hafta ichida kuchaygan holda to’kilishini boshlaydi. Bu tabiiy jarayon bo’lib, tug’ilgandan ikki-to’rt oy o’tgach sodir bo’ladi. Gormonal o’zgarishlar, emizish va uyqu yetishmasligi bu ta’sirni yanada kuchaytirishi mumkin.

Bolani jinsiyati:

Bu ta’sir qilyaptimi? Ko’pincha soch to’kilishi yoki uning turi bolani jinsiyati bilan bog’liq deb hisoblangan. Ammo bolaning jinsi va soch to’kilishi o’rtasida aloqadorlik borligiga ilmiy dalillar yo’q. Soch to’kilishi ko’proq gormonal va genetik omillar bilan bog’liqdir.

Soch to’kilishi turlari: Tola-tola va aylana bo’lib to’kilish

Homiladorlik va tug’ilgandan keyin ba’zi ayollar, sochlarining tola-tolala bo’lib to’kilayotganini sezadilar. Bu qo’rqinchli bo’lishi mumkin, ammo ko’p hollarda bu gormonal o’zgarishlarga normal javobdir.

Kamroq uchraydigan holat – doira shaklidagi soch to’kilishi (alopecia areata).

Bu autoimmun kasalliklardir, bunda organizm soch ildizlarini hujum qiladigan holatdir. Agar siz boshda doira shaklidagi kaltak joylarni sezsangiz, dermatologga murojaat qilish tavsiya etiladi.

Tug’ilgandan keyin soch to’kilishi qanchalik davom etadi?

Tug’ishdan keyin soch to’kilishi odatda ikki-to’rt oy o’tgach boshlanadi va olti oygacha davom etishi mumkin. Kam hollarda, soch to’kilishi tug’ishdan keyin bir yilgacha davom etishi mumkin. Odatda, soch o’sishi olti-to’qqiz oy ichida yana barqarorlashadi.

Soch to’kilishiga qarshi nima qilish mumkin:

Vitaminlar va oziq moddalar bilan qo’llab-quvvatlash Muvozanatli va oziq moddalarga boy parhez sochlaringizning salomatligi va go’zalligi uchun juda muhimdir.

Maxsus vitaminlar va mineral moddalar, biotin (vitamin B7), sink, temir va vitamin D, shuningdek kükürtlü aminokislotalar kabi, tsistein, tsistin yoki metionin kabi oziq moddalar juda muhimdir. Ushbu oziq moddalar yetishmasligi soch to’kilishini yanada kuchaytirishi mumkin. Baliq yog’i va suv o‘tlari yog‘ida mavjud bo‘lgan Omega-3 yog‘ kislotalari soch o‘sishini qo‘llab-quvvatlashga yordam berishi mumkin.

Biotin yetishmovchiligi (vitamin B7) soch to’kilishi bilan tez-tez bog’lanadi. Biotin, sochlarning asosiy mazmuni bo’lgan keratin hosil qilish uchun muhimdir.

Biotin nuqsoni mo’rt tirnoq va ko’plab soch to’kilishiga olib kelishi mumkin. Biotin nuqsoni nisbatan kam uchraydi, ammo ba’zi xavf guruhlari, masalan, emizikli onalar yoki surunkali oshqozon-ichak kasalliklari bo’lgan odamlar (masalan, mikrofloraning buzilishi), ko’proq uchrashi mumkin. Tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, bunday holatlarda biotin qo’shimchalarini qabul qilish soch to’kilishini kamaytirishi va soch o’sishini yaxshilashi mumkin.

Pantotenga kislota, shuningdek, vitamin B5 sifatida tanilgan, yana bir muhim soch oziq moddalaridir. Koenzim A ning asosiy qismi sifatida, bu vitamin organizmda ko’p joylarda rol o’ynaydi. Xususan, pantoten kislotasi sog’lom terini shakllantirishda ishtirok etadi va soch ildizida soch hosil bo’lishida qo’lga olingan.

Klinik tadqiqot ko’rsatdiki, diffuz soch to’kilishi va o’zgargan soch tuzilishiga ega odamlarda pantoten kislotali preparatni to’rt oy davomida qo’llash sochning sifati yaxshilanishi va soch to’kilishining kamayishiga olib kelishi mumkin.

«Men shaxsan homiladorlik paytida zaxiralarni to’ldirishni tavsiya qilaman, nutq holatlaridan qochish uchun. Nutrifem® Basic yoki, yanada yaxshi, Nutrifem® Mamma Mia Paket men uchun shaxsiy ravishda ushbu alohida davrda ideal yordamchi hisoblanadi.»

Ivonne Teufl (akushеrka)

Temir sizning sochlaringiz uchun muhim element sifatida:

Tadqiqot ham shuni ko’rsatadiki, temir yetishmasligi ham postpartal soch to’kilishda muhim rol o’ynashi mumkin:

Har bir tug’ruq paytida ayol organizmi qon va shu bilan birga temirni yo’qotadi. Laktatsiya davrida temirning ko’paygan talab darajasi, sut orqali temirning berilishi bilan birgalikda, yetishmaslikka olib kelishi mumkin. Temir, soch follikulini yetarli kislorod bilan ta’minlash uchun zarurdir. Shuningdek, temir, soch oqsilining asosiy qismi hisoblanadi. Yetarli ta’minotsiz soch o’sishi buziladi, bu esa soch to’kilishini qo’llab quvvatlaydi. Tug’ilgandan keyin temir yetishmasligi bo’lgan ayollar ko’pincha ingichkalashgan sochlar yoki ko’proq soch to’kilishini sezadilar.

Boshlanishdan-oldini olish mumkinmi – Homiladorlikka bog’liq soch to’kilishini oldini olish mumkinmi? Gormonal soch to’kilishini to’liq oldini olish qiyin, chunki u sizning tanangizdagi tabiiy o’zgarishlar bilan bog’liq. Lekin sochlaringizni sog’lom saqlash uchun bir qancha choralar ko’rishingiz mumkin.

Muvozanatli va oziq moddalarga boy parhezga e’tibor bering, haddan tashqari stressdan qoching, sochlaringizga yumshoq muomala qiling va katta o’zgarishlar yoki noaniqliklar yuzaga kelganda shifokor yoki akusherka bilan maslahatlashishni amalga oshiring.

Xulosa

Homiladorlik va emizish davrida soch to’kilishi tashvishga sola oladi, ammo ko’p hollarda bu tanangizning tabiiy reaktsiyasi. To’g’ri parvarish, sog’lom parhez va tegishli oziq moddalar bilan, soch o’sishi odatda yana normal holga qaytadi. Agar soch to’kilishini me’yordan ortiq deb hisoblasangiz, malakali yordam olishdan qo’rqmang.

Homiladorlik paytida va tug’ilgandan keyin soch to’kilishi haqida tez-tez so’raladigan savollar

Homiladorlikda soch to’kilishi qachon boshlanadi? Homiladorlikda sochlar bilan nima bo’ladi? Sochlar o’sish bosqichida uzoqroq qoladi, bu esa ko’pgina ayollarda homiladorlik vaqtida qalinroq sochlarga olib keladi.

Soch to’kilishida qanday vitamin yetishmaydi? Biotin, sink, temir yoki vitamin D yetishmasligi soch to’kilishiga olib kelishi yoki uni kuchaytirishi mumkin. Kükürtlü aminokislotalar bilan yetarli ta’minlanmaslik ham soch ishlab chiqarishni buzishi mumkin.

Tug’ilgandan keyin qancha vaqt soch to’kilishi davom etadi? Soch to’kilishi taxminan ikki-to’rt oy o’tgach boshlanadi va olti oygacha, ba’zan hatto bir yilgacha davom etishi mumkin.

Homiladorlikdan keyin soch to’kilishi bilan qanday kurashish mumkin? Muvozanatli ovqatlanish, yumshoq soch parvarishi va maxsus oziq modda qo’shimchalari yordam berishi mumkin.

Nima uchun emizishda sochlar to’kiladi? Emizishning o’zi soch to’kilishiga olib kelmaydi, ammo tug’ilgandan keyin davom etadigan gormonal o’zgarishlar o’rniga ta’sir qila oladi. Qon yo’qotilishi oqibatida va sizning kichik mo’jizangiz tomonidan oziq moddalarning «o’g’irlanishi» tufayli yuzaga kelgan oziq modda yetishmasligi soch to’kilishini qo’llab quvvatlaydi.

Homiladorlikda soch to’kilishiga qanday chora ko’rish mumkin? Muvozanatli ovqatlanishga e’tibor bering va stressni kamaytiring. Tanangizni homiladorlik yoki emizish davri uchun maxsus mo’ljallangan sifatli mikroelement qo’shimchasi bilan qo’llab-quvvatlang.

Oziq modda yetishmasligi bo’yicha gumonlar bo’lsa, qon tahlili ushbu mavjud holatni yoritib beradi.

Manbalar:

Bhanu, P. F. K., Muzaffar, M. A., Hussain, A., & Haider, M. E. (2021). Iron deficiency and hair loss: A review. Dermatology Online Journal, 27(6). https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33946836/

BIOGENA Mikronutrient Coach. 2024. https://www.mikronaehrstoffcoach.com/de/at/, Murojaat: 15.10.2024

Petri, H. et al. 1990. The efficacy of drug therapy in structural lesions of the hair and in diffuse effluvium-comparative double blind study. Schweiz Rundsch Med Prax. 79(47):1457-62.